Chuyện con mèo dạy hải âu bay - "để yêu thương ai đó khác mình thật sự rất khó khăn"

Tựa đề là một nghịch lý, câu chuyện trong cuốn sách cũng là một nghịch lý - vì sao con mèo lại có thể dạy hải âu biết bay? Nhưng ý nghĩa và giá trị sống lại được mở ra ngay trong nghịch lý đó.

Câu chuyện kể về một quả trứng đẻ vội trước khi chết của một con hải âu dính váng dầu đã được trao gửi, ấp, nở bởi một con mèo. Con mèo mun to đùng, mập ú Zorba đưa ra ba lời hứa chừng như không tưởng với con hải âu mẹ: “Tôi xin hứa rằng tôi sẽ không ăn quả trứng. Tôi xin hứa rằng tôi sẽ chăm lo cho quả trứng đến khi con chim non ra đời. Tôi hứa là sẽ dạy nó bay". Cùng với những bạn mèo của mình, Zorba tìm đến từ điển bách khoa để tra cứu về loài hải âu và bắt đầu thực hiện lời hứa của mình. Nó bắt đầu ấp trứng: “Rất khẽ khàng, nó nằm xuống và khều quả trứng lại gần bụng. Nó thấy thật kỳ cục".

Quả trứng nhỏ đã nở. Và tình mẫu tử đã nảy sinh giữa con mèo với chim hải âu con bé bỏng. Chim non quên cả chuyện tập bay, nó đinh ninh mình là một con mèo. Vấn đề đặt ra là: con mèo phải làm sao để chú chim hải âu non hiểu rằng “gốc gác” của nó là hải âu? Việc chăm sóc, dạy dỗ một con hải âu đâu phải chuyện đùa, có hàng trăm rắc rối nảy sinh từ việc ăn côn trùng của chim khác với thức ăn của loài mèo đến việc con chim non cứ chiêm chiếp gọi mèo mun là ”một bà Má rất xịn” còn Zorba phải hết lời giải thích: “Nghe này, tớ xin lỗi về chuyện này, nhưng tớ không phải là mẹ của đằng ấy!”…

Cuối cùng con mèo mun mập ú đã đi đến tình huống phải giảng giải với “con gái” mình: “Chúng ta yêu con bởi vì con là một con hải âu. Một con hải âu xinh đẹp. Chúng ta chưa từng phủ nhận khi nghe con nói con là mèo, bởi điều đó an ủi chúng ta rằng con muốn giống chúng ta, nhưng con khác với chúng ta và chúng ta vui với sự khác biệt đó. Chúng ta đã không cứu được mẹ con, nhưng chúng ta có thể giúp con. Chúng ta đã bảo vệ con từ khoảnh khắc con mổ vỡ lớp vỏ trứng ra đời. Chúng ta đã dành cho con sự chăm sóc mà không hề nghĩ tới việc biến con trở thành một con mèo".... "Chúng ta học được cách trân trọng, quý mến và yêu thương một kẻ không giống chúng ta! Thật dễ dàng để chấp nhận và yêu thương một kẻ nào đó giống mình, nhưng để yêu thương ai đó khác mình thật sự rất khó khăn, và con đã giúp chúng ta hiểu được điều đó. Con là chim hải âu, và con phải sống cuộc đời của một con hải âu. Con phải bay”.

Tình huống tiếp theo là việc loài mèo thì không biết bay nên không thể dạy cho hải âu bay được, do đó chúng buộc phải tìm kiếm sự giúp đỡ bên ngoài thế giới loài mèo. Mèo phải phá vỡ điều cấm kỵ là giao tiếp với loài người, với một người thi sĩ để dạy cho hải âu bay.

Thế giới được trả về đúng như tự nhiên của nó khi con hải âu non cất cánh bay trên vùng trời tự do. Nó phải trở về với bản nguyên giống loài của mình, với bầu trời phóng khoáng sau khi trải nghiệm tình yêu thương nơi cái góc cảng trên mặt đất.

Chuyện con mèo dạy hải âu bay là kiệt tác dành cho thiếu nhi của nhà văn Chi Lê nổi tiếng Luis Sepúlveda. Với giọng văn hóm hỉnh và trong sáng, Luis Sepúlved đã khéo léo dẫn dắt người đọc vào thế giới của các loài vật trên bến cảng: những con mèo nhà, những con mèo hoang, đàn chuột xấu xí và những đàn hải âu bay. Đây là mảnh ghép những câu chuyện có chất ngụ ngôn hiện đại. Những con vật không ngừng nghĩ về con người, không ngừng đặt ra các câu hỏi về môi trường sống mà con người đang tác động có ảnh hưởng đến chúng, cả chiến tranh và sự bất đồng ngôn ngữ trong thế giới loài người…

Tác giả cũng thật tinh tế khi lồng vào bối cảnh giữa tình mèo và tình người một tình yêu thiên nhiên với những bãi biển xanh ngút ngàn đang bị ô nhiễm bởi các chất thải mà con người tạo ra. Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện ấm áp, trong sáng, dễ thương về loài vật mà còn chuyển tải thông điệp về trách nhiệm với môi trường, về sự sẻ chia và yêu thương cũng như ý nghĩa của những nỗ lực – “Chỉ những kẻ dám mới có thể bay”.

Nguồn: Tiin/ Mộc Miên/Đất Việt.